Doğum kontrol hapları istenmeyen gebeliklerden korunma yöntemlerinin en basit uygulanan ve pratik olanıdır.Sadece gebelikten korunmak değil ayrıca kadın sağlığı açısından kullanılan etkili bir yöntemdir.Direkt ve indirekt olarak etkileri gözlenmiştir.Doğum kontrolünün yanı sıra tedavi amaçlı bir reçetede olarak da verilebilir.Doğum Kontrol Haplarının Dış Etkileri;
• Adet kanaması: Hap kullanımı esnasında hap içindeki hormanlar tarafından sağlanması nedeniyle adet kanaması 28 günde bir düzenli olarak meydana gelir.
• Adet kanamasının süresi: Doğum hapı kullanımı esnasında endometrium tabakası fazla kalınlaşmadığı için kanama eskisine göre daha kısa sürer.
• Adet kanamasının miktarını: Hap kullanımı esnasında kanamanın şiddeti azalır.Bu şekilde kan kaybı daha az görülür.
• Kansızlık görülme riski: Yukarıda belirtilen etkenden dolayı adet kanaması daha kısa ve daha az miktarda olduğu için kan kaybı azalır.Bu sebeple kadınlarda görülen anemi riski azalır.
• Dismenore (adet sancısı): Doğum kontrol hapı kullananlarda adet sancısı az görülmektedir.Bazen adet sancısına reçete olarak verilmektedir.
• Ovülasyon ağrısı: Doğum kontrol hapı kullananlarda yumurtlama olmayacağı için mittelschmerz adı verilen yumurtlama esnasında meydan gelen kasık ağrılarını azaltır.
• Adet öncesi gerginlik sendromu: Doğum kontrol hapı kullanımı sırasında PMS adı verilen adet öncesi gerginlikleri ve streslerin ortadan yok olabilir ya da şiddeti azalabilir.
• Memelerde hassasiyet: Doğum kontrol hapları kullanımı esnasında regl öncesinde görülen meme hassasiyetini en aza iner.
• Sivilce: Doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda ciltte yağlanma ve sivilce nadiren görülür.
• Tüylenme: Doğum kontrol hapı kullanan bayanlarda daha az tüylenme sorunu olur.
• Yumurtalık kistleri: Oral kontraseptif kullanan kadınlar da yumurtalık kistlerinin daha az görüldüğü bilinmekteyse de günümüzde yapılan araştırmalarda hapların bu tip bir etkisinin olmayabileceği düşünülmektedir.
• Yumurtalık kanseri: Over kanseri riskini arttıran nedenlerden biride yumurtlama işleminin kendisidir. Fazla yumurtlama nedeniyle yumurtalıklar hasar görür ve kanser oluşumuna uygun ortam oluşur.Over kanserine karşı en önemli koruyuculardan birisi doğum kontrol haplarıdır.
• Rahim (endometrium kanseri): Doğum kontrol hapları endometrium (rahim)kanserine karşı yüksek koruyuculuk sağlar.Hapları 1 yıl kullanmak kanser riskini %50 azaltır.Kullanma süresi arttıkça kanser riskide azalmaktadır.
• Myomlar: Doğum kontrol hapları,yapılan araştırmalara göre myom oluşma riskini de önemli ölçüde azaltır.
• Endometriozis: Doğum kontrol hapları hafifi derecede endometriozis görülme riski ile bu hastalığa bağlı adet sancılarını azaltır.
• Pelvik iltihabi hastalık: Oral kontraseptifler cinsel ilişki sırasında bulaşabilecek hastalıklara karşı koruyuculuk sağlamazlar fakat kısırlığa neden olabilecek pelvik iltihabi hastalıklarda hap kullananlarda daha az rastlanılmıştır.Kısırlık yapma korkusu bir yana kısırlığa karşı koruduğu gözlenmiştir,
• İyi huylu meme hastaklıkları: Doğum kontrol hapları biopsi ile tanı konmuş iyi huylu meme hastalıkları riskinide azaltır.
• Dış gebelik: Doğum kontrol hapı kullanalar da normal hamilelikten koruduğu gibi dış gebelikten de korur.
• Eklem romatizması: Bu konudaki fikirler farklı olmakla birlikte genel tanı olarak doğum kontrol hapları eklem romatizması görülme riskini %60 civarında azalttığı öne sürülmektedir.
• Kemik erimesi: Doğum kontrol hapının uzun kullanımı sonucunda kemik erimesi daha geç başlamaktadır.
TEDAVİ AMAÇLI KULLANIMI
• Adet düzensizlikleri: Doğum kontrol hapları adet düzensizlikleri probleminde kullanılan çok önemli ilaçlardır.Az yada sık adet görme gibi her türlü adet düzensizliğini tedavi amaçla kullanabilirler.
• Dismenore: Adetleri sancılı olan kadınlarda tedavi için doğum kontrol hapları reçete olarak verilir. Bu problem özellikle genç kızlarda daha fazla görülür ve %60'ında adetler sancılı olur.
• Menometroraji: Adet kanaması çok aşırı olan ve fazla miktarda kan kaybeden genç kadınlarda doğum kontrol hapları önemli bir tedavi yöntemidir. Ayrıca adet kanama miktarını önemli ölçüde azaltır.
• Akne ve tüylenme: Kanda dolaşan erkeklik hormonu düzeylerini azaltırlar.Var olan tüyleri azalttığı gibi yeni tüy oluşumunu da engeller.
• Yumurtalık kistleri: Doğum kontrol hapları kadın yumurtalıklarında görülen basit fonkisyonel kistlerin tedavisinde kullanılmaktadır.Bu tedavinin etkinliği son zamanlarda tartışılmaktır.Doğum kontrol hapı kullanmayan kadınlarda da kistlerin yok olma süresinin farklılık göstermediği belirtilmektedir.
• Polikistik over: Kısa bir süre içerisinde bebek yapmayı düşünmeyen polikistik over hastalarında ilk tedavi yöntemi doğum kontrol haplarıdır.
0 Yorumlar